Ngày 30 tháng 4 năm 1975, Miền Bắc tiến chiếm miền Nam. Từng đợt sóng người àoạt ra đi. Trong số người dó có gia đlnh ông bà Nghị, một viên chức của chế độ Việt Nam Cộng Hòa.
Sau 5 năm sống nơi xứ lạ quê người, ông bà Nghị phải bôn ba đầu tắt mặt tối. Nhưng đồng lương cũng chỉ vừa đủ cho hai ông bà cùng với Duyên, đứa con gái đầu lòng vừa tròn 15 tuổi, sinh sống.
Ông Nghị lúc nào cũng thấy buồn. Chẳng lẽông phải chết già ở cái nơi xa quê hương như thế này hay sao truyện một mãnh tình xưa Những đêm nằm thao thữc, ông vẫn bàn với bà Nghị là ông muốn am một thằng con trai để nối dòng. Cuối cùng, bà Nghị cũng đồng ý với ông. Hai vợ chồng cốgắng chơi “rút” để kiếm thêm một thằng cu tí.
Trời không phụ lòng người. Sau một thời gian đụ đéo đủ kiểu, bà Nghị cấn thai. Rồi sinh được thằng Quyền.
Ngày thôi nôi của Quyền, ông bà Nghị tổ chức một buổi tiệc nhỏ mời một vài người lối xóm đến chung vui. Rượu vào lời ra. Mỗi người đóng góp với ông bà
Nghị một vài ý kiến, để cãi thiện cuộc sống.
Ông Bá, một người bạn lol xóm đề nghị:
- Chính phủ Mỹ không bao giờ bỏ đói người dân đâu ông bà đừng có lo.
Bà Bá vuốt đuôi chồng:
Ông bà cứ làm như tụi tui đi. Khỏe re hà.
Bà Nghị ngạc nhiên:
- Làm. . . sao”‘ Ông bà chỉ giùm tui đi?
ông Bá tỏ vẻ sành sõi:
- Bà cứ khai là ông nhà bỏ đi. Rỏi bà xin lãnh trợ cấp vì có hai con nhỏ không có cha.
Ông Nghị tỏ về không thích. Ông bàn ra:
- Thôi. Mình còn làm dược thl cố gắng làm ăn. Tiền trợ cấp nên để cho những gia dlnh thật sự khó khăn người ta hưởng.
Bà Nghị phản đol chỏng:
- Hơi sức dâu mà ông lo bò trắng răng. Hưởng được thì cứ hưởng chớ…
Ông Nghị vẫn chưa chịu:
- Nhưng trước sau gì nhà nước cũng bắt được tui. Rồi bắt tui cấp dưỡng cũng vậy thôi.
Ông Bá cười ngặt nghẽo:
- Anh hay lo xa quá. Khi nào anh đi làm lương bỗng cao nhà nước mới bắt anh cấp dưỡng. Đàng này anh thầu cắt cỏ, lãnhtiền mặt. Cứ khai thất nghiệp. Ai mà biết.
Đàn bà vốn có tánh tham lam. Nghe vợ chồng ông Bá bàn, bà Nghị làm ngay một bài tính nhẫm trong đầu:
“Ông Nghị thầu cắt cỏ. Mỗi tháng sau khi trừ chi phí, ông kiếm cũng được khoảng 2.000 dồng. Bà sẽ xin tiền trợ cấp cho ba mẹ con. Mỗi tháng ít nhất cũng có khoảng 500 đồng nữa cộng thêm foodstamp. Rồi bà sẽ xin housing, khỏi phải trả tiền nhà, khỏi phải lo tiền ăn học cho Duyên sau này. Coi như hai vợ chồng mỗi
tháng dư ra ít nhất là hai ngàn. Một năm dư được hai mươi lăm ngàn.
Chỉ cần 4 năm, ông bà sẽ có dư 100 ngàn. Một số tiền to lớn mà bà Nghị chưa bao giờ dám mơ ước tới. Chừng đó, có vốn rồi. Hai người sẽ ở lại với nhau một cách chínhthức, mở cơ sở làm ăn, chủ cả như thiên hạ.”
Ông Nghị nảy giờ vẫn chưa yên tâm. Ông bàn ra:
- Vợ chồng con cái đang sum họp như vắy không muốn lại muốn ly dị để mỗi tháng thêm vài trãm bạc làm chi.
Bà Nghị gạt đi:
- Thêm đồng nào đỡ đồng đó chứ ông.
Ý bà Nghị dã quyết, cuối cùng ông Nghị cũng phải chìu theo.
Ông Nghị tạm thời phải dọn hết đồ đạc, gởi tạm nhà ông Bá. Bà Nghị xin được trợ cấp dễ dàng nhờ có con nhỏ, lại bị chồng bỏ.
Ông Nghị cứ sáng sớm là lên đường đi cắt cỏ. Chiều tối mới về, gởi xe bên nhà ông Bá rồi lủi thủi về nhà y như một tên trộm,
Nhiều đêm đang ngủ, nghe tiếng người đi bên ngoài, ông bà Nghị cũng giật mình lo lắng. Hai người chỉ sợ cảnh sát dến gõ cửa,hoặc là nhà nước cho người đến
diều tra. ông Nghị lo lắng hàn với vợ: .
- Từ xưa đến giờ, anh không quen với những việc làm lén lút như vấy. Anh cảm thấy. .. nó thế nào ấy. Khó chịu lắm.
Bà Nghị cằn nhằn:
- Ở bên này, 100 người là hết 99 người hưởng trợ cấp làm tiền mặt. Có ai lo đâu. Chỉ có một mình ông là hỏng giống ai hết.
Ông Nghị chán nãn, thôi không tranh luận với vợ nữa.
Cuộc đời không êm ã trôi như bà Nghị tưởng. Bỗng một hôm, sở xã hội cho người dến xét nhà vì có tin báo ông Nghị vẫn còn chung sống với bà. May mắn là khinhân viên thanh tra đến ông Nghị đi làm không có nhà. Bà Nghị làm ra vê oan ức, khóc than:
- Ổng đã bỏ mẹ con tôi mấy năm nay. Có lo lắng gì cho tôi đâu?
Người nhân viên gốc Việt trình bày:
- Tôi cũng chẳng thắc mắc gì về dời sống của bà.
Nhưng trên sở nhận được tin báo là ông và hà vẫn còn chung sống. Vì thế mà sở cửtôi xuống đây để điều tra.
- Ai mà tàn ác quá vậy trời. Thật tình thì … lâu lâu ổng cũng cồ ghé thăm hai cháu một lần. Người ta hỏng biết đi đồn bậy hạ.
- Vâng. Nếu thật sự như vậy thì thôi. Nhưng nếu ông nhà trở lại với hà thì bà phải khai báo với trên sở. Nếu không, bà phải chịu hoàn toàn trách nhiệm.
Bà Nghị cám ơn rối rít. Tối dến, khi ông Nghị đi làm về bà đem chuyện đó ra bàn với chỗng. Bà đề nghị hay là tạm thời ông lánh đi nơi khác một thời gian. Chờ chừng nào êm êm hãy trở về. Ông Nghị lại phải làm theo ý bà một lần nữa. Tạm
thời, ông đi share một phòng nơi nhà người bạn, cách vợ con cả tiếng đồng hồ lái xe.
Trong thời gian ông Nghị không có ở nhà không ai kiểm soát, con Duyên cũng đi chơi suốt ngày với đám bạn của nó. Bà Nghị ở nhà một mình với thằng con nhỏ. Mỗi chút bà mỗi nhờ đến ông Bá, người bạn tốt bụng bên cạnh giúp đỡ.
Bà Bá làm việc cho một nhà hàng Tàu nơi trung tâm thành phố._ Mỗi ngày bà phải cómặt ở nhà hàng từ 10 giờ sáng. Làm việc mãi đến 10 giờ đêm mới về. Đặc biệt trongba ngày cuối tuần, thứ Sáu, thứ Bảy và Chúa Nhật, nhà hàng bán đến 2 giờ sáng mới đóng cửa nên hà phải về nhà thật khuya.
Nhờ vậy, suốt ngày ông Bá chỉ đi ra đi vô chẳng phải đi làm việc gì cả. Vì